Overzicht
Met het katern Leerlijn Relaties, Identiteit, en Seksualiteit (RIS) willen wij een impuls geven aan het thema relationele en seksuele vorming binnen het vrijeschoolonderwijs. Het biedt een solide basis om leerkrachten te voorzien van adequate kennis en inzichten om met plezier aan de slag te gaan met dit mooie onderwerp. In het katern leggen we verbanden tussen achtergrondkennis vanuit de vrijeschoolprincipes, de menskunde en geven we veel praktische tips aan leerkrachten. Het is voor onderwijsprofessionals altijd belangrijk om vragen van kinderen, ook die rondom seksualiteit, serieus te nemen en deze vragen te beantwoorden op een manier die bij hun leeftijd past. Wanneer een vraag onbeantwoord blijft, leert een kind niet alleen dat het betreffende onderwerp kennelijk niet bespreekbaar is, maar gaat het ook ergens anders, bijvoorbeeld op internet, op zoek naar antwoorden. Dat kan soms nog meer vragen oproepen. En dan is het fijn om bij iemand terecht te kunnen. Het is voor de opvoeders belangrijker om beschikbaar te zijn dan om alle antwoorden te weten.
Opbouw van de publicatie
We beschrijven vijf bouwstenen, vier waarin we steeds een relatie leggen tussen de uitgangspunten van het vrijeschoolonderwijs en het onderwerp van deze publicatie. Deze blikrichtingen kunnen leerkrachten helpen bij de inrichting van hun RIS-lessen, de oudergesprekken die ze voeren, of bij het vormen van beelden die zijzelf ontwikkelen rondom de ontwikkeling van de kinderen. En omdat in het vrijeschoolonderwijs geen methode wordt gebruikt, zijn leerkrachtvaardigheden een belangrijke vijfde bouwsteen:
- Kinderen leren door denken, voelen en willen
- Ontwikkelingsfasen, vierledig mensbeeld en de pedagogische keuzes
- Ik en jij
- Vierledig mensbeeld – en gender
- De leerkracht doet ertoe.
Daarna volgt de leerlijn. We beschrijven ze in twee delen: het deel van kleutertijd – klas 1 en 2 en het deel van klas 3 – klas 6. Zo sluiten de onderwerpen qua ontwikkelingsfasen goed op elkaar aan. Aan het einde van de publicatie behandelen we nog twee belangrijke bouwstenen op:
- De samenwerking van de opvoeders school en ouders
- De schoolafspraken.
