Wij gaan ervan uit dat kinderen ook buiten de schoolomgeving geleerd hebben en dat ontwikkeling niet alleen geschiedt binnen de muren van een school maar overal onafhankelijk van tijd en plaats. Als er gesproken wordt over leerachterstanden dan kan het voorkomen dat een leerling bijvoorbeeld een achterstand heeft opgelopen in begrijpend lezen, maar wel veel zelfstandiger is geworden in het plannen van zijn werk en binnen het gezin een grotere verantwoordelijkheid heeft gekregen tijdens de lockdown. Er is ondanks een opgelopen leerachterstand ook veel geleerd. Onze benadering gaat uit van het hele kind en alle aspecten van leren. In ons aanbod gaan we uit van de drie doeldomeinen die hoogleraar G. Biesta onderscheidt: kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming.
Doeldomein: Kwalificatie & Prestatie
Onder kwalificatie verstaat Biesta het verwerven van kennis, vaardigheden en houdingen die mensen in staat stellen iets te doen, op een bepaalde manier te handelen. Kennis, vaardigheden en houdingen kunnen betrekking hebben op een specifiek beroepenveld, maar ook op een breder thema, zoals functioneren in een complexe maatschappij. Voorbeelden van kwalificatie zijn kwalificatiedossiers, competentieprofielen, rapporten, eindtoetsen, repetities, doorstroompercentages, kerndoelen, eindtermen en plusdocumenten.
Doeldomein: Socialisatie & burgerschap
Biesta omschrijft socialisatie als een proces waarin leerlingen kennisnemen en deel uitmaken van tradities en praktijken. Deze kunnen betrekking hebben op een bepaald beroep, maar ook op bredere thema’s, zoals democratie. Het onderwijs heeft de taak jonge mensen te leren respectvol met elkaar en onderlinge verschillen om te gaan.
Doeldomein: Persoonsvorming & Subjectificatie
Biesta typeert persoonsvorming als het proces van individualisering van de leerling. De leerling moet uiteindelijk in staat zijn autonoom tot beslissingen te komen, los van docent, school, heersende normen en tradities. Biesta kiest daarom voor het begrip subjectificatie. De essentie van subjectificatie is volgens Biesta een persoon vrij, volwassen en verantwoordelijk in de wereld te laten zijn. Identiteit gaat om wie iemand is, subjectificatie geeft aan hoe een persoon is ten opzichte van anderen.
Het is daarom van belang om te onderzoeken bij leerlingen in welk domein ontwikkeling heeft plaats gevonden en in welk domein knelpunten zijn ontstaan of de ontwikkeling gestagneerd is. OC&W onderscheidt drie manieren waarmee de vermeende achterstanden kunnen worden weggewerkt met de extra beschikbare gelden:
- meer onderwijs;
- effectiever onderwijs;
- aanvullende interventies.
Wij richten ons op effectiever onderwijs en aanvullende interventies en niet op meer onderwijs omdat volgens ons ook buiten de school geleerd wordt. Wij willen leraren ondersteunen in hun ontwikkeling om met hen en hun leerlingen te onderzoeken wat binnen de reeds bestaande lesroosters en lestijden nodig is om het leerproces extra te stimuleren.